چه عواملی باعث کور رنگی چشم می شود؟
چشم قادر است تفاوت های نوری را متوجه شود و هر کدام از رنگ ها را به خوبی تشخیص دهد. البته این موضوعی است که برای چشم های سالم صدق می کند. بعضی از افراد متاسفانه نمی توانند تفاوت طیف های رنگی را تشخیص دهند و چشم آن ها رنگ حقیقی را به درستی نخواهد دید. در این زمان است که کور رنگی خود را نشان می دهد و باید به پزشک متخصص مراجعه کرد.
کور رنگی چیست؟
در صورتی که سلول های مخروطی، همه رنگ دانه ها را داشته باشند چشم می تواند تمام رنگ ها را ببیند. اما اگر در رنگ دانه ها اختلالی وجود داشته باشد، چشم نمی تواند رنگ حقیقی را تشخیص دهد و رنگ ها را آن گونه که هستند، نمی بیند. به این بیماری، فقدان رنگ یا کور رنگی گفته می شود.
چشم اگر فقط فاقد یک رنگ دانه باشد، احتمال دارد تنها بعضی از رنگ ها را نتواند به خوبی ببیند. اما اگر هیچ کدام از رنگ دانه ها را در سلول های مخروطی خود نداشته باشد هیچ کدام از رنگ ها را نخواهد دید. به این مورد در علم پزشکی آکروماتوپسیا می گویند.
چه عواملی باعث ایجاد کور رنگی خواهد شد؟
غالباً این مورد به صورت ارثی است و ژن هایی که از والدین به کودک می رسد، سبب نقص و اختلال در رنگ دانه های نوری خواهد شد. اما نمی توان علت کور رنگی را تنها در بحث ژن های فردی پیدا کرد و گاهی احتمال دارد موارد زیر باعث کور رنگی در افراد شود:
• صدمه های فیزیکی به چشم
• صدمه های شیمیایی به چشم
• آسیب رسیدن به عصب بینائی
• وارد شدن صدمه به قسمت هایی از مغز که اطلاعات رنگ ها را بررسی می کند.
• آب مروارید
• افزایش سن
• بیماری پارکینسون
• داروی تیگابین
• سندرم کالمن
علائم کور رنگی
زمانی که فرد تغییرات خاصی مانند سخت شدن تشخیص رنگ قرمز و سبز چراغ راهنمائی را احساس کند، می تواند یکی از علائم مبتلا شدن او به کوررنگی باشد. اگر برای شخصی، دیگر مانند سابق رنگ ها روشن نبودند، یا طیف گوناگونی از رنگ را مانند یکدیگر ببیند، احتمال این که دچار کور رنگی شده باشد وجود دارد.
به صورت کلی می توان این گونه گفت کور رنگی در سن جوانی و زمانی که کودک در حال آموزش رنگ ها است خود را نشان می دهد. باید به این نکته توجه کرد که در برخی افراد مشکل کور رنگی به آسانی مشخص نمی شود؛ زیرا او آموزش دیده که بعضی رنگ ها، برای بعضی اشیا قطعی است. به طور مثال او می داند که چمن سبز بوده و اگر از وی درباره رنگ چمن سوال شود قطعا خواهد گفت که چمن سبز رنگ است و این امر کار تشخیص را کمی سخت می کند.
کور رنگی در برخی افراد شدت ندارد و شاید حتی خود شخص هم متوجه نشود که برخی رنگ ها را نمی تواند درست تشخیص دهد. در صورتی که خود افراد یا اطرافیان آن ها به این موضوع شک کردند، باید حتما به سراغ دکتر متخصص بروند که به آن ها کمک کند.
انواع کوری رنگ
کوری رنگ در 3 نوع اصلی دسته بندی شده است و آن را به تک رنگ بینی، دو رنگ بینی و سه رنگ بینی ناهنجار، تقسیم کرده اند.
تک رنگ بینی: تک رنگ بینی یک بیماری نادر است که در کمتر فردی بروز می کند. در تک رنگ بینی شخص هیچ رنگی را نخواهد دید و هیچ کدام از سلول های مخروطی، رنگ ها را دریافت نمی کنند.
دو رنگ بینی: اگر یکی از 3 سلول مخروطی دچار آسیب شده باشد، شخص کور رنگ نمی تواند یکی از رنگ ها را ببیند. با توجه به این که کدام رنگ دچار آسیب شده است، 3 مشکل به وجود خواهد آمد:
• سرخ کوری: در سرخ کوری قدرت تشخیص رنگ قرمز وجود ندارد و شخص رنگ قرمز را به صورت تیره یا سبز مشاهده می کند.
• سبز کوری: سبز کوری را باید یکی از رایج ترین نوع کور رنگی دانست که شخص بیمار نمی تواند رنگ سبز را تشخیص دهد.
• آبی کوری: شخص بیمار نمی تواند رنگ آبی را تشخیص دهد و به صورت متداول در تشخیص رنگ آبی و سبز مشکل دارد و این دو رنگ را با یکدیگر اشتباه می کند.
سه رنگ بینی ناهنجار: سه رنگ بینی ناهنجار یکی از انواع شایع کور رنگی است. در این نوع از بیماری هیچ کدام از 3 نوع سلول مخروطی فعالیت خود را متوقف نکرده اند؛ اما تحریک پذیری آن ها دستخوش تغییراتی شده است.
• نادرست بینی رنگ سرخ: این اختلال باعث می شود که سلول ها به درستی نتوانند رنگ قرمز را مورد پردازش قرار دهند. افرادی که این اختلال را دارند قرمز را نزدیک سبز خواهند دید و این امر به خاطر نزدیکی طول موج های قرمز و سبز است.
• نادرست بینی رنگ سبز: این اختلال هم مانند مورد قبلی است و شخص بیمار، رنگ سبز را نمی تواند درست تشخیص دهد.
• نادرست بینی رنگ آبی: در این مورد تفاوتی میان مردان و زنان نیست و به صورت یکسان هر دو جنسیت می توانند به این عارضه مبتلا شوند. در نادرست بینی رنگ آبی فرد بیمار به رنگ آبی حساسیتش کم می شود و در تشخیص آن مشکل دارد.
مراجعه به پزشک
کور رنگی یکی از بیماری هایی است که باید زمانی که افراد به آن مشکوک می شوند به پزشک مراجعه کنند. پزشک با انجام آزمایشات و آزمون هایی که در این زمینه وجود دارد نوع کوررنگی فرد را تشخیص داده و به او نکات لازم را یاد آور خواهد شد. دکتر احسان عباس نیا متخصص چشم پزشکی و فوق تخصص استرابیسم و اکولوپلاستیک، یکی از بهترین پزشکان معالج در زمینه مشکلات چشم است. در صورتی که هر نوع بیماری چشمی از قبیل کور رنگی را احساس کردید می توانید با مراجعه به دکتر احسان عباس نیا، مشکل خود را با ایشان در میان بگذارید تا بهترین راه حل ها و درمان ها را به شما ارائه دهند.
